Modlitwa o oświecenie

Oświeć mnie, Jezu, blaskiem wewnętrznego światłą, rozprosz ciemności w domu mojego serca. Spraw, abym przestał ciągle się błąkać, i wyrwij ze mnie tę siłę, która jest przyczyną pokus.

Walcz dzielnie po mojej stronie i pokonuj dzikie bestie, oszukańcze pożądania, niech nastanie wielki pokój Twojego zwycięstwa, a w świętym przybytku czystego sumienia, niech brzmi nieustannie Twoja chwała. Rozkaż wiatrom i burzom, powiedz morzu: Ucisz się!, a wichurze: Nie wiej! – i spłynie wielka cisza.

Ześlij Twoje światło i prawdę, niech jaśnieją ponad ziemią, bo ziemią jestem jałową i próżną, póki jej nie oświecisz. Zlej z góry łaskę, pokrop serce rosą niebieską, spuść strumienie pobożności, niech zwilżą glebę, aby wydała owoc dobry, owoc doskonały.

Podźwignij duszę przygniecioną ciężarem występków i wznieś moją tęsknotę ku niebu, niech pokosztuje słodyczy szczęścia wiecznego i z niechęcią myśli o sprawach doczesnych.

Porwij mnie i wydrzyj spośród nietrwałych radości świata, bo nic, co stworzone, nie zdoła w pełni zaspokoić mojego głodu i dać mi radości prawdziwej. Powiąż mnie z sobą nierozerwalnym węzłem miłości, bo dla tego, kto kocha, wystarczy jedno: Ty sam, bez Ciebie zaś cały świat to fraszka.

 

O naśladowaniu Chrystusa; Tomasz a Kempis – Cz. III; rozdział XXIII

 

Czystość pobudek

  1. Mieć Boga za ostateczny cel działania – takie jest prawo życia duchowego.
    Wszyscy uznają wpływ skłonności na życie moralne, ale nie wszyscy zdają sobie jasno sprawę z wpływu zamiarów, czyli intencji. Związek tych ostatnich z naszymi czynami nie jest tak bliski i widoczny, a jednak trzeba pamiętać, że pobudki są pierwszymi sprężynami całego naszego postępowania. Działać z tych czy innych pobudek znaczy mieć zasady, wiedzieć dokąd się dąży.
    Wzgląd wyższy, wzgląd na prawo Boże zajmuje w dziedzinie pobożności miejsce pierwsze. Będziesz miłował Pana Boga twego ze wszystkiego serca twego, z całej duszy twojej i ze wszystkich sił twoich. Tak brzmi prawo, a oto jego zastosowanie:
    Chociaż tedy, jecie, choć pijecie, choć co innego czynicie wszystko ku chwale Bożej czyńcie (1 Kor 10.31).
    Sprawy Boga, Jego chwała, Jego upodobanie – oto pobudka, która ma ożywiać całe życie duchowe i wywierać wpływa na najdrobniejsze nawet czynności.
    Choć rozum nasz uznaje ten obowiązek, natura łatwo od niego odchodzi. Instynktownie uderza nas we wszystkim ta strona, która stanowi o naszej korzyści lub przyjemności. Nawet w pobożności nie przestajemy szukać sami siebie: tak naturalne jest żyć dla siebie.
    Dać Bogu miejsce, jakie mu się należy, unikać wszelkiego przywłaszczania sobie tego, do czego nie mamy prawa: oto na czym polega nieustanna praca oczyszczania intencji.
    Aby uwydatnić piękność i ogrom tego obowiązku, zapożyczamy od św. Ignacego jego mistrzowską naukę, od której jako od podstawy zaczyna on swoje Ćwiczenia.
    Cel człowieka. Człowiek został stworzony na to, aby Pana Boga znał, chwalił Go i służył Mu; taki jest jego cel i dążąc do tego celu, dojdzie on do nieba.
    Zwróćmy uwagę na to, że Bóg jest celem życia: nie jest nim bezpośrednio moje zbawienie, a tym bardziej maja w danej chwili przyjemność; moje zbawienie jest wprawdzie moim celem, ale drugorzędnym.
    Przyczyna istnienia stworzeń. Inne rzeczy, znajdujące się wokół człowieka, stworzone są po to ażeby były dla niego środkiem do chwalenia i kochania Boga oraz do służenia Mu.
    Inne rzeczy, to znaczy wszelkiego rodzaju dobra, radości i cierpienia, wszystko, co mnie spotyka, co stanowi treść mojego życia.
    Prawidło praktyczne. Wynika stąd, że człowiek powinien się tymi rzeczami posługiwać o tyle, o ile pomagają mu one w dążeniu do celu i odwracać się od nich o tyle, o ile są mu przeszkodą… ani mniej, ani więcej.
    To stanowcze sformułowanie zawiera w sobie wiele światła! Jeśli zapatruje się na każdą rzecz z punktu widzenia moje przyjemności czy pożytku, a nie jako na środek uwielbienia Boga i służenia Mu, to mam na względzie siebie, oddalam od przeznaczonego celu i siebie, i te rzeczy, których mam używać.
    Usposobienie umysłu. Powinniśmy zatem czynić się obojętnymi na wszystko co stworzone, tak byśmy nie wybierali sami dla siebie zdrowia ani choroby, bogactwa ani ubóstwa, sławy ani upokorzenia, życia długiego lub krótkiego, pragnąc i szukając tego jedynie, co może nas lepiej doprowadzić do celu, dla jakiego jesteśmy stworzeni.
    Posiadanie, na mocy powziętego postanowienia, takiego usposobienia umysłu dowodzi dobrego stanu woli; trwanie, wskutek długiego nawyku, w takim oderwaniu jest objawem dobrego stanu natury czyli cnoty. Obojętność tę można nazwać usposobieniem przygotowawczym, gdyż ustaje ono z chwilą, gdy wola Boża wskazuje nam jakiś cel, jakiś przedmiot ukochania.
  2. Działać przez wzgląd na siebie samych – takie jest błędne prawo naszej natury. Pogodnie patrzy na świat i pewny jest, że dobrze pokieruje życiem, ten, kto rządzi się względem na chwałę Bożą i na sprawy Boże; własne ja schodzi tutaj na drugi plan. Własne ja to pycha, zmysłowość, zadowolenie, szukanie korzyści osobistych, choćby nawet duchowych.
    Czy poczucie obowiązku nie poprzestaje u mnie na pragnieniu: byle tylko nie zgrzeszyć? Czy ideał doskonałości, jaki sobie zakreślam, nie ogranicza się do unikania niedoskonałości, co jest bardzo nie jasne?
    Ależ źródłem wszelkich niedoskonałości jest szukanie siebie: a przecież, niestety, całe moje życie jest wypełnione szukaniem siebie!
    Ukrywa się ono pod pięknymi słówkami: „Boże mój! Do Ciebie należę całkowicie! Pragnę żyć tylko dla Twojej chwały!” Mówię to z całą szczerością, ale czy także usposobienie wewnętrzne jest w zgodzie z tym, co mówią usta? Czy nie należę raczej do tego, czego pragnę, co mnie zajmuje, nad czym cierpię – czy nie należę w szczególności do tego, co kocham?
    Czy mogą sobie przyznać, że cierpię dla Boga, że raduję się chwałą, jaką On odbiera z każdej rzeczy? Czy ma przekonanie, że wszystkie rzeczy na tym świecie są dla mnie szczeblami, po których mam się ku Niemu wznosić? Że stanowią one drobne cząsteczki dobra, rozproszone i niewyraźne, które mam do Niego doprowadzić, na wzór liści, które ku pożytkowi drzewa zatrzymują na sobie odrobiny węgla przynoszone im przez wiatr?
    Wobec choroby, nędzy, niesprawiedliwości, opuszczenia doświadczam wstrętu – jest to wrażenie czysto naturalne, które samo przez się nie odwraca mnie od Boga. Ale dać się temu wrażeniu opanować i powodować – to już stanowi naruszenie porządku, a czy ja nie robię tego codziennie? Czy nie pragnę zbyt żywo szacunku, miłości, zdrowia, tysiącznych rzeczy, których całą wartość stanowi ta cząstka chwały, jaką Bóg może z nich mieć przez mnie?
    Niektóre osoby, te zwłaszcza, które pędzą życie samotnie, troszczą się nadmiernie o swoje zdrowie. Nie mając żadnych obowiązków, ani głębokich przywiązań, które by je odrywały od tej troski, badają ciągle siebie, wszystkiego się boją, najdrobniejsze wrażenia biorą za groźne objawy i ostatecznie nie są dla nikogo pożyteczne. I w takiej sytuacji mieć polot ducha!
    Inne znowu są wrażliwe na cierpienia moralne: nikt nie cierpi tyle, co one, nikt nie umie ich zrozumieć! Ten bardzo często zdarzający się rodzaj samolubstwa ma to do siebie, że osoby nim dotknięte wcale go w sobie nie widzą.
    Niepokoje sumienia często pochodzą z samolubstwa i jeszcze bardziej to samolubstwo potęgują. Nabrawszy zwyczaju badania swoich usposobień i wrażeń osoby te nieustannie zatopione są w sobie; ich pobożność jest oschła, zawikłana, prawie zawsze znudzona i niezdolna do polotu.
    Lubią się żalić i wzbudzać politowanie innych, nużą uszy przyjaznych sobie osób.
    Duszom tym zagraża jeszcze inne niebezpieczeństwo. Niby to szukając powetowania, gotowe są z łatwością pozwalać sobie na niebezpieczne przyjemności. Gorliwość nie daje się pogodzić z tego rodzaju usposobieniem. Jaki sposobem te biedne dusze mogą robić postępy, skoro postępować znaczy iść do Boga, a one idą tylko same do siebie.
    Wniosek: Dopóki wzgląd na Boga nie wejdzie mi w zwyczaj, dopóki nie zacznę kierować wszystkimi moimi krokami, dopóty nie przestanę być istotą nieświadomą swoje drogi, igraszką sprzecznych prądów. Będę jak kółko w maszynie, które nie jest na swoim miejscu, w wskutek tego źle działa i wprowadza wokół siebie zamęt.
    Boże mój, daj mi poznać niskość moich zbyt samolubnych pobudek, potrzebę uszlachetnienia ich przez wzgląd na Twoją chwałę we wszystkim!… To prawdziwy przewrót, jaki mam zaprowadzić w moich pojęciach – drogowskazem i treścią mojego życia moralnego mam uczynić pierwiastek nadprzyrodzony.

 

Wg „Spowiedź Przygotowanie do Sakramentu Pokuty”, Warszawa 2005

Święty Andrzej Świerad

Data urodzenia Świerada nie jest nam znana. Ks. Piotr Skarga w swoich „Żywotach świętych Starego i Nowego Testamentu” podaje 980 rok. Bardzo wcześnie rozpoczął życie pustelnicze w pobliżu miejscowości Tropie nad Dunajcem koło Czchowa. Według przekazu Jana Długosza miało się wokół niego zgromadzić nawet dziesięciu uczniów. Święty Just oraz Urban pamiętani są do czasów obecnych.

W roku 997 wstępuje do zakonu benedyktynów na górze Zabor koło Nitry (w IX wieku Nitra, na Słowacji, była stolicą księstwa i za pierwszych Piastów należała do Węgier). Opat Filip przyjmuje Świerada i nadaje mu zakonne imię Andrzej, na cześć patrona Węgier św. Andrzeja Apostoła. Imię Świerad na Węgrzech było zapisane po łacinie jako Zoeradus lub Zorardus a Jan Długosz zapisał je w postaci Zorawdus, natomiast ks. Piotr Skarga spolszczył je na Zorawek (Żórawek). Dlatego też błędnie określa się go mianem Żórawek.

Świerad był już zaprawiony w życiu pustelniczym. I dlatego dostał jednego ucznia imieniem Benedykt, z którym udał się do pustelni oddalonej od opactwo o pół dnia drogi. Co tydzień Andrzej-Świerad miał obowiązek pojawiać się w sobotę i pozostać w opactwie przez całą niedzielę. Do jego codziennych zajęć należało karczowanie lasu oraz modlitwa. Mimo tak ciężkiej pracy Świerad pościł przez trzy dni w tygodniu w poniedziałek, środę i piątek. Natomiast w Wielki Post brał od opata 40 orzechów włoskich, na każdy dzień postu jeden (wyjąwszy sobotę i niedzielę kiedy spożywał posiłek w opactwie). Świerad nie tylko postami i pracą umartwiał ciało. Do snu miał przysposobiony pieniek otoczony ostrymi prętami. Kiedy ciało bezwiednie przechylało się w jakąś stronę, budził się boleśnie raniony.

Takie umartwienia powodowały częste omdlenia w ciągu dnia. Jak podają przekazy podczas wyrębu lasu święty Andrzej zasłabł. Nagle pojawił się przy nim młodzieniec, który załadował pustelnika na wóz i przywiózł go do jego chatki. Święty Andrzej poznał w nim anioła i przykazał Benedyktowi aby za jego życia nie mówił o tym wydarzeniu nikomu.

Żywot Świętego Andrzeja Świerada znany jest nam z zapisów opata Maura dokonanych w 1064 roku. Spisał w niej relację św. Benedykta, pustelnika, który był uczniem oraz współtowarzyszem pracy w pustelni.

Z zapisów opata Maura możemy poznać cuda jakie wydarzyły się za przyczyną św. Andrzeja. W niedalekiej okolicy leśni zbójnicy pokłócili się o podział łupów i w trakcie bójki jeden z nich zastał ciężko ranny. Postanowili zanieść go do pustelnika lecz w drodze ranny zmarł. Z uwagi na zbliżającą się noc zostawili ciało zmarłego na progu by rano go pogrzebać. Z nastaniem świtu znaleźli go żywego. Przestraszeni zaczęli uciekać a ten krzyczał za nimi: „Nie uciekajcie bracia! Święty Świerad mię mocą Boską wskrzesił”. Upominał druhów by porzucili dotychczasowe zajęcie i zajęli się uczciwą pracą. Jego towarzysze odeszli zaś on sam pozostał w pustelni do swojej śmierci.

W ramach pokuty święty Świerad przepasany był mosiężnym łańcuchem. Z czasem łańcuch ten wrósł w jego ciało. W pewnym momencie nastąpiło uszkodzenie wewnętrznego naskórka i wdała się gangrena. Święty Andrzej posłał po opata i przykazał by tylko on przygotował ciało do pochówku. Opat opatrując zmarłego pustelnika odkrył łańcuch i zabrał go ze sobą jako relikwie. Świerad został pochowany w kościele opackim na górze Zabor. Uczeń św. Andrzeja, Benedykt po śmierci swojego współbrata i mistrza zamieszkał samotnie w pustelni. Trzy lata później pogańscy zbójcy napali pustelnię i uprowadzili mnicha do Skałki w okolicach Trenczyna – tam został zamordowany a ciało jego wrzucono do rzeki Wag. Według przekazów przez rok było pilnowane przez orła aż zostało odnalezione przez współbraci w stanie nienaruszonym. Został pochowany obok swojego nauczyciela św. Andrzeja Świerada w opackim kościele. Według zachowanych przekazów oraz tradycji on również przybył do opactwa koło Nitry z ziemi polskiej.

Obaj pustelnicy już za życia otaczani byli szacunkiem współbraci oraz okolicznej ludności. W 1083 roku na prośbę króla Węgier Władysława I świętego, papież Grzegorz VII ogłosił Świerada oraz jego ucznia i współtowarzysza Benedykta, świętymi Kościoła Katolickiego. Około roku 1064 ciała obu pustelników zostały przeniesione do katedry w Nitrze gdzie spoczywają do dnia dzisiejszego. Andrzej i Benedykt są po kamedułach z eremu międzyrzeckiego Izaaku, Mateuszu i Kryspinie kanonizowanych w 1004 roku, kolejnymi świętymi z polskiej ziemi.

Według lokalnej tradycji Skałki koło Trenczyna na Słowacji są miejscem gdzie mieściła się pustelnia obu benedyktyńskich mnichów. W 1224 roku biskup Nitry ufundował klasztor dla benedyktynów w miejscu śmierci św. Andrzeja.

W Polsce, w Tropiu nad Dunajcem król Kazimierz Odnowiciel ufundował w roku 1045 kościół nad fundamentami pustelni świętego Świerada z okresu jego pobytu na ziemiach polskich. Wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 13 lipca.

Święty Andrzej Świerad jest patronem diecezji nitrzańskiej, tarnowskiej, miasta Nitry oraz młodzieży słowackiej. Atrybutami jego jest dziupla, orzechy, łańcuch na biodrach lub na rękach.

 

TEKST BYŁ OPUBLIKOWANY W MIESIĘCZNIKU „MISERICORDIA” SANKTUARIUM MIŁOSIERDZIA BOŻEGO W OŻAROWIE MAZOWIECKIM W lipcu-sierpniu 2018 ROKU.

Trzech nieprzyjaciół

Trzech mamy nieprzyjaciół naszej duszy i naszego zbawienia, z którymi musimy walczyć.

Pierwszym z tych nieprzyjaciół jest świat. Świat swoimi ponętami, którymi nam zaleca dobra widzialne, więc marne i kłamliwe, pociągając nas, tym samym odciąga nas od dóbr niewidzialnych, prawdziwych, trwałych, bo wiecznych. Dlatego pisze św. Jak w liście swoim: Nie miłujcie świata, ani tego co jest na świecie. Jeśli kto miłuje świat, nie masz w nim miłości Ojca. Albowiem wszystko, co jest na świecie, jest pożądliwość ciała, i pożądliwość oczu i pycha żywota, która nie jest z Ojca, ale jest z świata. – A świat przemija i pożądliwość jego. Lecz kto czyni wolę Bożą, trwa na wieki(1J 2, 15-17).

Drugim, daleko zaciętszym naszym nieprzyjacielem jest nasze własne ciało. Ciało – mówi św. Paweł – pożąda przeciwko duchowi, a duch pożąda przeciwko ciału(Gal 5,17). Ciało pożąda rozkoszy niskich, zniżających nas do zwierząt, duch zaś pożąda rozkoszy świętych, które są w dobrach zacnych i w Bogu, Najwyższym Dobru. Rozkosze cielesne uniemożliwiają kosztowanie czystych radości ducha. Tu tedy walka jest najzaciętsza, między zmysłową a duchową częścią naszej duszy, a tak uporczywa, że nie pozwala złożyć oręża aż do ostatniego tchu naszego życia. Św. Augustyn mówi, że rzadko tu ktoś jest zwycięzcą. Bo zwycięzcami mogą być ci, którzy w świętej nienawiści do siebie przez umartwienie ukrzyżowali ciało swe z namiętnościami i z pożądliwościami (Gal 5,24).

Atoli najstraszniejszym naszym nieprzyjacielem jest czart, od którego wziął początek grzech, i z którego nieustającą dążnością jest nas wtrącić w grzechy, w stanie grzechu utrzymać i zgubić wiecznie. O walce ze złymi duchami tak mówi św. Paweł: Nie mamy walki przeciw ciału i krwi, ale przeciw książętom i władcą, przeciwko rządcom świata tych ciemności, przeciwko duchowym złością w niebiesiech (Ef 6,12). Jakże tu zwyciężyć w tej walce z duchami, mającymi stokroć subtelniejszy umysł od naszego a przy tym są niewidzialnymi. Wprawdzie Bóg otoczył nas strażą swoich Aniołów, ale przy tym kazał nam czuwać i modlić się, abyśmy nie weszli w pokuszenie(Mat 26, 41)

Św. Antoni widział pewnego razu cały świat pokryty sieciami i przerażony tym widokiem, zawołał: Panie, a któż ich ujdzie? – I usłyszał głos: Pokorny!

Tak pokorny ustrzeże się tych sieci, bo on będzie czuwać i modlić się, pyszny ich się nie ustrzeże, bo zaufany w sobie, nie będzie się miał na ostrożności w tym względzie i tak w nie wpadnie. Tak tedy w walce z tym największym nieprzyjacielem tylko zwycięża pokorny, a pyszny zgubi się, pysznego bowiem ten duch pychy już ma w swojej mocy.

 

 

Ks. Jan Adamski; Pokora podstawą życia chrześcijańskiego; Wyd. św. bp J.S.Pelczara Rzeszów 2017