Prochowice
Prochowice (pol. hist. Parchwice,niem. Parchwitz) – miasto w woj. dolnośląskim, w powiecie legnickim, nad rzeką Kaczawą. Historycznie leży na Dolnym Śląsku.
Szwajcarski kartograf i geograf Mateusz Merian w swoim dziele „Topographia” wydanym w 1650 r. podaje dwie zgermanizowane formy nazwy miejscowości: „Prachwitz” oraz „Prachowitz”.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wymienia dwie nazwy miejscowości – Parchwice oraz zgermanizowaną Parchwitz W 1750 roku polska nazwa „Parchwice” wymieniona jest w języku polskim przez Fryderyka II pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska.
Polską nazwę miejscowości w formie Partowice w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej w Głogówku w 1847 wymienił śląski pisarz Józef Lompa.
Historia
Prochowice założone zostały w początkach XIII wieku, na terenie bardzo dobrym dla obrony, w rozwidleniu ważnych szlaków komunikacyjnych Wrocław – Zgorzelec i Wrocław – Głogów. Mieszkańcy zajmowali się głównie rybołówstwem, myślistwem, rzemiosłem, hodowlą bydła i rolnictwem. Właścicielem osady w XII w. był palatyn Legnicy Iko – znajomy księcia Bolesława Rogatki. Siedzibą właściciela był drewniany gród obronny, być może stojący na miejscu późniejszego zamku. W 1280 r. osada otrzymała prawa miejskie, potwierdzone przez Bolka I Świdnickiego w 1293 r.
W 1945 r. miasto zostało włączone do Polski. Dotychczasową ludność wysiedlono do Niemiec.
Zabytki
– ośrodek historyczny miasta
– zespół zamkowy:
zamek, z XIII-XIV w., przebudowany w 1550 r. i w XIX w.
park, z XVII w, zmiany w czwartej ćw. XIX w.
– kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. kościół pw. św. Andrzeja, z XIV/XV w., przebudowany w 1864 r.
– kościół pw. św. Jana Chrzciciela, z 1847 r., ul. Legnicka
– ratusz, z k. XVIII w., przebudowany XX w.
– kaplica cmentarna, ul. Wrocławska, z drugiej poł. XIX w.
– mury miejskie (fragmenty), z pocz. XIV w., przebudowany w XIX w.
– dom, ul. Kochanowskiego 24, z 1900 r.
– dom, ul. Legnicka 28, z XIX/XX w.
– dawny spichlerz, ob. dom, ul. Legnicka 33, z 1905 r.
– dom, Rynek 29, z 1588 r., przebudowany w XIX/XX w.
– inne domy w Rynku
wiki
Tereny dzisiejszej gminy Prochowice, będąc częścią Śląska początkowo należały do państwa czeskiego. Około 990 roku zostały włączone do wczesnopiastowskiego państwa księcia polskiego Mieszka I. Od 1138 roku, w ramach Polski, znajdowały się w jednej z dziedzicznych dzielnic senioralnych. W efekcie dalszego podziału ziem śląskich pomiędzy potomków Władysława II Wygnańca okolice Prochowic znajdowały się w granicach trzech księstw: głogowskiego, legnickiego i wrocławskiego, będąc w gestii książąt legnickich. Najstarsze wiadomości o Prochowicach pochodzą z XIII wieku. W tym czasie powstała osada o charakterze miejskim w rozwidleniu szlaków komunikacyjnych biegnących z Wrocławia do Głogowa i Zgorzelca. Wczesnośredniowieczna osada posiadała już w 1217 roku kościół. Jej właścicielem był palatyn Legnicy – Iko. Prawa miejskie Prochowice otrzymały w 1280 roku, potwierdzone przez Bolka I Świdnickiego w 1293 roku. Miasto rozwijało się jako ośrodek rolniczy i rzemieślniczy. Na przełomie XIII i XIV wieku na lewym brzegu Kaczawy powstał tutaj murowany zamek posiadający warowna wieżę i budynek mieszkalny. Po rozpadzie monarchii Henryków Śląskich, w wyniku postępującego rozdrobnienia dzielnicowego, Księstwo Legnickie podobnie jak cały Śląsk przechodziło w strefę wpływów czeskich, a od 1348 roku stało się formalnie częścią państwa czeskiego. Miasto Prochowice i zamek w ciągu wieków często zmieniały właścicieli. Po śmierci Ika, palatyna legnickiego, Prochowice przeszły w ręce jego syna Mirona, który z kolei przekazał je synowi Stefanowi – dworzaninowi książąt legnickich. W 1383 roku kasztelan Piotr z Prochowic sprzedał miejscowość księciu legnickiemu Ruprechtowi, ten zaś w 1400 roku przekazał dobra Zedlitzom, a ci następnie Opersdorfom. Prochowice podobnie jak inne śląskie miejscowości przechodziły w dziejach różne koleje losu. W XIV wieku były miasteczkiem dość zamożnym. W 1374 roku uzyskały monopol handlu solą w swoim okręgu i zachowały go aż do 1814 roku. W mieście powstały liczne budowle. W 1424 roku wzmiankowany jest ratusz miejski, a dwa lata późnej zbudowano murowany kościół parafialny św. Andrzeja. Miasto znacznie ucierpiało w czasie wojen husyckich. Domy oraz kościoły zostały splądrowane i spalone. Wskutek tego w latach 1430 – 1450 Prochowice obwarowano murami obronnymi. Po śmierci Jagiellona Ludwika I w 1526 roku, na mocy wcześniejszych ustaleń pomiędzy królem Polski Zygmuntem I i cesarzem Austrii Maksymilianem I, Czechy wraz ze Śląskiem przeszły pod panowanie austriackich Habsburgów. W XVI i XVII wieku zamek był rezydencja książęcą. Po wygaśnięciu linii Piastów legnicko – brzeskich w 1675 roku, zamek i okolice stanowiły dobra austriackie. Wojna 30-letnia (1618 – 1648), a w szczególności pożary w latach 1642 – 1649 zniszczyły dużą cześć miasta. W 1658 roku trwająca prawie miesiąc epidemia cholery zdziesiątkowała mieszkańców. W 1742 roku po pokoju wrocławskim Śląsk został włączony do Królestwa Pruskiego. W skład państwa niemieckiego – od Cesarstwa Niemieckiego poprzez Republikę Weimarska, po Trzecią Rzesze – Prochowice wchodziły do 1945 roku. W XVIII wieku miasteczko zaczyna się odradzać i rozwijać. Świadczą o tym budowle oraz rosnąca liczba mieszkańców. Przebudowano ratusz i wiele kamieniczek, a w 1784 roku zbudowano pierwsze wodociągi. Rozwój miasta przyhamował okres wojen napoleońskich. Kroniki zanotowały, że w latach 1806 – 1808 przemaszerowało przez miasto około 75 tysięcy żołnierzy, a w 1813 roku stacjonowało ich prawie 10 tysięcy. Na potrzeby wojska przygotowano ponad tysiąc baraków. W tym czasie także zburzono mury miejskie. Na przełomie XIX i XX wieku następuje rozwój gospodarczy Prochowic. W 1898 roku uruchomiono linie kolejowa do Legnicy i Ścinawy. W 1906 roku zbudowano elektrownie. Powstawały również liczne zakłady przemysłowe. W 1910 roku działały tutaj dwa browary, dwie gorzelnie, cegielnia, fabryka konserw, dwie garbarnie oraz szereg warsztatów rzemieślniczych. Ponadto funkcjonowały liczne hotele, kawiarnie i gospody. W ramach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej od 1945 do 1975 roku gmina Prochowice wchodziła w skład województwa wrocławskiego. Natomiast reforma administracyjna dokonana już w ramach III Rzeczpospolitej 1 stycznia 1999 roku spowodowała, że gmina Prochowice znajduje się na terytorium zintegrowanego Dolnego Śląska – województwo dolnośląskie, powiat legnicki.
http://www.prochowice.com/content.php?cms_id=52&lang=pl&p=p1