Ciążeń

Wieś Ciążeń leży na obrzeżach Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego. Na wschód mamy 40 km do Konina, na północny-zachód 70 km do Poznania. Tylko 20 km dzieli Ciążeń od autostrady A2.

Ciążeń znany był jako siedziba kasztelana już w XIII wieku. Około 1260 roku został przekazany przez księcia Przemysła I z rodu Piastów wielkopolskich biskupom poznańskim.

W latach 1760-1768 biskup poznański i warszawski Teodor Czartoryski rozpoczął budowę w Ciążeniu letniej rezydencji biskupów poznańskich. Budowę pałacu dokończył w latach 1794 – 1806 biskup Ignacy Raczyński. Elewacja budynku pokryta jest rokokowymi ornamentami.

Po kasacie majątków kościelnych w 1818 roku pałac stał się własnością hr Wacława Gutakowskiego, porucznika napoleońskiego pułku szwoleżerów gwardii, późniejszego pułkownika wojsk polskich. Wacław Gutakowski sprzedał Ciążeń z powodu problemów finansowych.
W XX wieku właścicielem Ciążenia była rodzina Zakrzewskich. Po ich bankructwie w 1924 roku Ciążeń stał się własnością Skarbu Państwa.

Po II wojnie światowej w pałacu funkcjonowała szkoła a od roku 1968 Filia Biblioteki Uniwersytetu Poznańskiego. Biblioteka Uniwersytecka umieściła w pałacu liczące około 70 tys. Druków zbiory masońskie – największe w Europie. Zbiór masoników ze zbiorów śląskich i pomorskich bibliotek lóż wolnomularskich został znaleziony i zabezpieczony w miejscowości Sława koło Wschowy jesienią 1945 roku. Od 1959 roku rozpoczęły się prace naukowców Zbiorów Masońskich Biblioteki Uniwersytetu Adama Mickiewicza przygotowujące zbiór do szerszego udostępnienia. Ten cenny zbiór dokumentów to mniej niż połowa zbiorów jakie posiadały loże wolnomularskie przed 1933 rokiem. Jak podają opracowania najstarszą część zbiorów stanowią XVII-wieczne druki różokrzyżowców. Druki XVIII-wieczne liczą kilka tysięcy tomów. Największa część zbiorów pochodzi z XIX i XX w. Większość to publikacje w języku niemieckim, ale są także w językach francuskim i angielskim.
Na piętrze otwarto w pałacu w Ciążeniu Dom Pracy Twórczej.

Od roku 2012 trwał spór sądowy o odzyskanie pałacu i parku w Ciążeniu przez spadkobierczynię Wandy Gerlicz wymienianą jako Grażyna G.S. W styczniu 2017 roku Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że przejecie pałacu i parku było bezprawne, bo nie podlegały one dekretowi o reformie rolnej. Pałac pełnił typową funkcję mieszkalną a park rekreacyjną. Więcej szczegółów znajdą Państwo w artykule Renaty Krupy-Dąbrowskiej.
Nie jest wykluczone, że pałac zmieni właściciela lub strony dojdą do porozumienia.

Pałac w Ciążeniu otoczony jest pięknym barokowym parkiem krajobrazowym w stylu francuskim.

DSC03509 Ciazen park przy palacu

Park składa się z obszaru leżącego w płaszczyźnie poziomej pałacu oraz z części kaskadowej opadającej zboczem w kierunku płynącej w dole Warty. To obrzeża Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego obejmującego szeroką pradolinę Warty, jej starorzecza i rozlewiska.

Kolejnym cennym zabytkiem w Ciążeniu jest Kościół Św. Jana Chrzciciela, pochodzący z 1535 roku, zbudowany pierwotnie w stylu gotyckim, w czasie, gdy powstawał pałac, przebudowany w stylu barokowym.

Obok kościoła stoi parawanowa dzwonnica z XIX wieku oraz XVIII-wieczna plebania.

We wrześniu 2013 roku na skwerze przed kościołem posadzono 3 dęby i odsłonięto 3 tablice poświęcone trzem mieszkańcom Ciążenia, którzy zostali zamordowani w 1940 roku w Charkowie i Katyniu: kpt Tadeuszowi Woropajowi, por. Bolesławowi Knasiakowi i por. Antoniemu Góreckiemu.

Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ci%C4%85%C5%BCe%C5%84
http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/7921,ciazen-ksiegi-masonow.html
http://www.rp.pl/Nieruchomosci/170129131-Palac-w-Ciazeniu-zmieni-wlasciciela—wyrok-NSA.html
https://www.polskieszlaki.pl/ciazen.html