Krosno k. Ornety

Krosno (niem. Crossen, Krossen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Orneta. Przez miejscowość przepływa rzeka Drwęca Warmińska. W Krośnie znajduje się Sanktuarium Nawiedzenia NMP i św. Józefa nazywane „małą Świętą Lipką”. Kościół zbudowany jest na dębowych palach ze względu na zalewowy charakter terenu.
Wnętrze Sanktuarium oświetlone jest żółtym światłem, co sprawia wrażenie sztuczności. Cudowna figurka Matki Bożej Tronującej, słynąca łaskami od blisko 500 lat została zagrabiona w 1945 roku, najprawdopodobniej przez Rosjan.

W roku 2007 przed Sanktuarium wystawiono kolumnę z figurą św. Jana Nepomucena. Myślałam, że zwyczajowo postawiono nepomuka przy moście na rzece Drwęcy Warmińskiej. Okazało się, że świętemu przybył nowy tytuł: Stróża europejskiej tożsamości narodowej (zdjęcie tablicy na końcu galerii).

Historia
Wieś lokowana była w 1384 przez biskupa warmińskiego Henryka Sorboma na miejscu osady pruskiej. Nazwa wsi pochodzi od nazwiska jej pierwszego właściciela Johanna von Crossen. W 1535 r. właścicielem wsi został Sebastian von Perbant, wicemarszałek dworu biskupa Ferbera. Później wieś przeszła w ręce burmistrza Braniewa Jakuba Bartscha, który w 1593 r funduje nową kaplicę. W latach 1709-1759 wzniesiono współcześnie istniejący kościół. W czasie wojen napoleońskich w 1807 r. kościół został splądrowany, a okresie I wojny światowej ucierpiał cały zespół pielgrzymkowy w 1914 r., w czasie ofensywy wojsk rosyjskich.
Dnia 18 października 1994 w Krośnie utworzona została samodzielna parafia.

Zabytkicudowna figurka MB Kosno k. Ornety

Kaplica
Według legendy w nurcie Drwęcy Warmińskiej znaleziono cudowną figurkę Matki Boskiej wykonaną z alabastru. W pobliżu tego miejsca ok. 1400r postawiono drewnianą kaplicę, w której umieszczono otaczaną kultem figurkę. Nową i większą kaplicę z muru pruskiego w 1593 r. wystawił Jakub Bartsch. W roku 1600 ustanowił on fundację mszalną na mocy której wikariusz z Ornety miał odprawiać Mszę św. w określone dni. W latach 1710-1714 zmieniono bieg rzeki aby na miejscu kaplicy, na gruncie stabilnym można było wybudować kościół z obejściami krużgankowymi.

Zespół pielgrzymkowy
Zespół pielgrzymkowy w Krośnie wzorowany był na znanym założeniu architektonicznym Świętej Lipki. Budowniczym barokowego kościoła był Jan Krzysztof Reimers z Ornety. Budowle zespołu: kościół, obejścia krużgankowe z kaplicami narożnymi i dom księży emerytów wybudowane zostały z czerwonej cegły i pokryte tynkiem. Przedsięwzięcie finansowane było z fundacji założonej przez archiprezbitera Caspara Simonisa z Ornety, który był też sekretarzem kapituły warmińskiej.

Kościół
Przygotowania do budowy kościoła podjęto w 1709 r., a świątynia wybudowana została w latach 1715-1720. Kościół pw. Nawiedzenia NMP był konsekrowany 8 września 1720 r. Zdobienia fasady kościoła wykonane przez warsztat Krzysztofa Perwangera zakończono około 1760 r. Fasada pokryta została sztukateriami o motywach rokokowych. Nad portalem umieszczono scenę Nawiedzenia, wykonaną także ze stiuku. W niszach fasady figury czterech Ojców Kościoła oraz świętych Piotra i Pawła, wykonane przez Andrzeja Schmidta z Reszla.

Układ wnętrza kościoła nawiązuje do rozwiązania w kościoła św. Piotra i Pawła w Krakowie (typ Il Gesu zrealizowany tam był po raz pierwszy w Polsce przez jezuitów). W odróżnieniu od kościoła jezuitów w Krakowie, który ma jednonawowy korpus z rzędami kaplic bocznych, kościół w Krośnie posiada sześć wnęk (miejsca na ołtarze), po trzy z każdej strony nawy. W części wschodniej kościoła prezbiterium, węższe od nawy z dwoma zakrystiami od północy i południa. Nawa podzielona jest na trzy przęsła oraz czwarte węższe od zachodu, mieszczące chór muzyczny.

Na barokowe wyposażenie wnętrza składa się siedem ołtarzy, ambona, empora muzyczna i prospekt organowy. Wymienione elementy wystroju kościoła, z wyjątkiem ambony i ostatniej pary ołtarzy bocznych od strony organów wykonał w latach 1725-1729 Krzysztof Peucker z Reszla. Obrazy w ołtarzach wykonanych przez Peuckera są pędzla Piotra Kolberga z Pieniężna. Ostatnia para neobarokowych ołtarzy wyszła z warsztatu Wilhelma Biereichla w roku 1847. Ściany wnętrza świątyni pokrywa neorkokowa polichromia wykonana w 1903 r. W ołtarzu głównym znajduje się kopia cudownej figurki Matki Bożej z Dzieciątkiem (oryginał zaginął w 1945 r.).

Obejścia krużgankowe
Kościół jest otoczony krużgankami z XVIII w., z czterema kaplicami w narożach. Kwadratowe kaplice u podstawy, podobnie jak w Świętej Lipce w części górnej posiadają kopuły zwieńczone latarniami. Krużganki przy dłuższych bokach rozszerzają się tworząc nieco większy dziedziniec od strony zachodniej kościoła. Część wschodnia krużganków zbudowana została w 1726 r., a zachodnia w latach 1750-1758. W bramie zachodniego skrzydła krużganków znajduje się kuta krata z 1768 r. Na skrzydle tym ściana zamykająca dziedziniec zwieńczona jest attyką. Od frontu, nad bramą prowadzącą na dziedziniec przed kościołem znajduje się posąg Chrystusa, a po bokach na krużganku ustawione są figury Apostołów. Drewniane rzeźby wyszły spod dłuta Karla Ludwiga Biereichla w roku 1845. Ze względu na ich naturalne zniszczenie figury zastąpiono kamiennymi kopiami, które wykonał w latach 1927-1935 Franz Threyne z Królewca. Pozostałe skrzydła krużganków posiadają dwuspadowe dachy pokryte czerwoną dachówką. W niszach kaplic zachodnich znajdują się rzeźby św. św. Piotra i Pawła.

Dawny dom księży emerytów
Od północy przylega konwikt księży, połączony z kościołem nadwieszonym gankiem. Trójskrzydłowy dom księży emerytów wybudowano w latach 1722-1727. Jest to budowla jednopiętrowa, zrealizowana na rzucie zbliżonym do kwadratu, z wewnętrznym dziedzińcem. Na zewnątrz od zachodu znajduje się ryzalit z rokokowym portalem. W czasie I wojny światowej w roku 1914 budynek uległ pożarowi. Wkrótce został jednak odbudowany. Po dewastacji obiektu w 1945 r. zaadaptowano go w roku 1954 na biura i mieszkania PGR. Współcześnie obiekt wykorzystywany jest jako plebania.

źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Krosno_%28wie%C5%9B_w_powiecie_lidzbarskim%29

Więcej szczegółów możesz znaleźć na stronie:
http://www.szlak-pielgrzymkowy.pl/Krosno_dzieje_sanktuarium,Krosno—Dzieje-sanktuarium
Można też obejrzeć dwa filmiki na YouTube:
http://www.youtube.com/watch?v=QicgyR-hboQ z roku 1992
http://www.youtube.com/watch?v=3NHsPMY8PtA z roku 2011

Ciekawostki:
W sanktuarium kręcono zdjęcia do komediowo-obyczajowego serialu telewizyjnego (twórców popularnego „Rancza”) „Siła Wyższa” emitowanego w 2012 roku.

Akcja serialu toczy się w klasztorze i opowiada o perypetiach mnichów, kiedy dowiadują się, że w pobliżu ich klasztoru powstaje ośrodek, w którym będą prowadzone buddyjskie warsztaty techniki relaksacji i medytacji.
Aktorzy i realizatorzy mieszkali w hotelu w Ornecie, wynajmowali także większość miejsc w okolicznych gospodarstwach agroturystycznych. Plan filmowy był sensacją. Mieszkańcy i turyści obserwowali kręcenie ujęć, zbierali autografy, robili sobie zdjęcia z aktorami.
Ekipa filmowa została zaproszona przez lokalne Stowarzyszenie Miasto-Wieś oraz ks. proboszcza parafii w Krośnie Andrzeja Krużyckiego na spotkanie do sanktuarium. Przyszło tylu mieszkańców, że w kościele zabrakło miejsc siedzących. Reżyser i aktorzy opowiedzieli o swojej pracy na planie, a ich wypowiedzi przeplatano dedykowanymi filmowcom utworami organowymi. Filmowcy podziękowali mieszkańcom za miłe przyjęcie i pomoc w realizacji serialu.
Rozegrano również mecz piłkarski pomiędzy oldbojami miejscowej drużyny Błękitni Orneta a reprezentacją ekipy filmowej.
Aktorka Anna Dereszowska dojeżdżała z Ornety na plan filmowy rowerem. — Jazda rowerem to moja ulubiona forma wypoczynku — mówi aktorka. — Bardzo dużo jeżdżę, często również dojeżdżam do pracy rowerem. Trzyletnia córeczka zajmuje fotelik na bagażniku mamy.
Ekipa pracowała pod Ornetą ponad miesiąc. Film był wyemitowany jesienią 2012 roku w programie I TVP.
Obsada serialu
W „Sile wyższej” grają m.in. Piotr Fronczewski (gwardian Jan), Piotr Grabowski (Tomasz Malicki — były biznesmen, właściciel ośrodka buddyjskiego „Mala”) Katarzyna Żak (Bazylia, siostra felicjanka, gospodyni klasztoru), Anna Dereszowska (Dorota, siostra siostry Bazylii), Leon Charewicz (mnich Jerzy), Sławomir Pacek (mnich Wojciech), Robert Majewski (mnich Robert), Krzysztof Dracz (Tashi Ga). Monika Krzywkowska (Teresa, uczennica i wyznawczyni Tashi Ga, razem z nim nauczająca w ośrodku), Kamilla Baar (Kinga) i inni.
Zobacz więcej: http://mojemazury.pl/60237,Krosno-k-Ornety-tu-krecili-serial-telewizyjny-Sila-wyzsza.html#ixzz1wkRyh5P4