Święty Wojciech – pierwszy patron Polski

Święty Wojciech biskup urodził się w 956 roku w Libicach w państwie czeskim. Zginął, zamordowany w 997 roku w Świętym Gaju w okolicach dzisiejszego Pasłęka lub Tenkit, obecne Letnoje na terenie Obwodu Kaliningradzkiego. Pochodził z możnego rodu Sławnikowiców spokrewnionego z dynastią saską rządzącą wówczas w Niemczech, matka zaś przypuszczalnie pochodziła z panującego w Czechach rodu Przemyślidów. Wojciech był przedostatnim z siedmiu synów księcia Sławnika.

W 968 roku papież Jan XIII ustanowił metropolię w Magdeburgu jako biskupstwo misyjne, pierwszym jej arcybiskupem został św. Adalbert z Magdeburga. Pod jego opiekę został wysłany Wojciech w wieku lat 16 by kształcić się w szkole katedralnej. Tam przyjął sakrament bierzmowania i w dowód wdzięczności dla metropolity przybrał imię Adalbert, i pod tym imieniem figuruje w późniejszych dokumentach oraz znany jest i czczony w Europie.

Po 10 latach nauki powraca do Pragi w 981 roku, a rok później po śmierci biskupa Dytmara, wybrany zostaje na jego następcę. Dopiero dnia 29 czerwca 983 zostaje konsekrowany i jest pierwszym biskupem narodowości czeskiej w Czechach, ma wtedy 27 lat.s.wojciech

Sytuacja Kościoła w Czechach nie była wtenczas łatwa. W dużej mierze był on uzależniony od władcy jak i od możnych. Również duchowni sprawiali bardzo wiele kłopotów, nie podporządkowując się zasadom życia wspólnotowego. Nie liczono się ze świętami ani postami, łamanie przykazań a zwłaszcza ślubu czystości było bardzo częste. Możni zrazili się do Wojciecha przypominaniem, że wielożeństwie to grzech jak i małżeństwa między bliskimi krewnymi. Po pięciu latach opuszcza on Pragę i udaje się do metropolii w Moguncji a następnie do Rzymu. Razem z przyrodnim bratem bł. Radzimem wyruszają w pielgrzymkę do Ziemi Świętej. Po spotkaniu słynnego mnicha bazyliańskiego Nila i za jego wskazówką udają się do benedyktynów w Rzymie i tam składają profesję zakonną w Wielką Sobotę 990 roku. Zachowane żywoty podkreślają, że św. Wojciech z wielką pokorą wypełniał wszystkie obowiązki zakonne. Przez trzy lata obaj bracia przebywali w tym klasztorze.

Po śmierci biskupa Miśni Falkolda w 992 roku, papież nakazał Wojciechowi powrót do Pragi. Św. Wojciech zajął się budową nowych kościołów i klasztorów oraz wprowadzeniem dziesięciny aby Kościołowi w Czechach zapewnić stały dochód. Wysłał misjonarzy na Węgry jak i sam tam się udał.

Boże plany wobec świętego Wojciecha były inne. Na dworze książęcym przyłapano kobietę z możnego rodu Werszowców na cudzołóstwie, którą mąż zamierzał ukarać śmiercią. Kobieta ta schroniła się u biskupa Pragi, który udzielił jej azylu w klasztorze benedyktynek. Zabójcy napadli na klasztor, wywlekli tę kobietę i zamordowali na miejscu. Bp. Wojciech zabójców obłożył klątwę kościelną. Ród Werszowców w akcie zemsty i odwetu napadł na rodzinny gród św. Wojciecha Lubice i zamordował jego czterech braci wraz z całymi rodzinami. W takiej sytuacji Wojciech zmuszony jest do ponownego opuszczenia Pragi. W roku 996 św. Wojciech dostaje zgodę i udaje się na tereny Polski by podjąć się pracy misyjnej wśród pogan.

Bolesław Chrobry przydziela mu do ochrony trzydziestu żołnierzy i zgodnie z jego prośbą wysyła do pogańskich Prus. Wiosną 997 roku głosi Ewangelię Pomorzanom w Gdańsku i następnie udaje się w dalszą drogę. Oddala żołnierzy aby nie podważać misyjnego i apostolskiego charakteru wyprawy. Ze św. Wojciechem był jego brat Radzim-Gaudenty oraz subdiakon Benedykt. Miejsce Męczeńskiej śmierci bp Wojciecha nie jest pewne, możliwe że było to okolicach Elbląga lub też dalej na północ, natomiast znana jest dokładna data – było to 23 kwietnia 997 roku. Pierwszy cios został zadany przez pogańskiego kapłana, następnie przebity został sześcioma włóczniami. Na koniec odcięto św. Wojciechowi głowę i wbito ją na żerdź.drzwi-g

Bolesław Chrobry uroczyście sprowadził ciało męczennika do Gniezna, wykupując je od Prusów na wagę złota. Złożone zostało z wielką czcią na ołtarzu, który przyozdobiony został złotymi płytami w antepedium oraz po obu bokach.

Potraktowanie ciała św. Wojciecha w ten sposób można przyjąć jako pierwszy przejaw kultu świętego, mimo tego, że oficjalnie kult zatwierdzony został dwa lata później. Wieść o śmierci bp Pragi w dalekich Prusach szybko dotarła do świata chrześcijańskiego. Cesarz Niemiec Otto III w październiku 997 założył klasztor w Akwizgranie pod jego wezwaniem, a niebawem w czasie wyprawy do Włoch i Rzymu funduje kościoły na wyspie rzeki Tybr w Rzymie i w Subiaco oraz klasztor pod Rawenną. W roku 1000 cesarz Niemiec nawiedza grób św. Wojciecha, jest on pierwszym z licznych pielgrzymów-władców, którzy modlili się przy grobie męczennika.

U grobu św. Wojciecha książę Władysław Herman ułaskawił syna za bunt przeciwko prawowitemu władcy. Do Grobu św. Wojciecha w pielgrzymce pokutnej udał się Bolesław Krzywousty w 1113 roku, po zabójstwie brata. Książę Bolesław Pobożny był dziesięciokrotnie z pielgrzymką w Gnieźnie a Przemysł II, siedmiokrotnie przed koronacją królewską. W roku 1410 król Władysław Jagiełło przybył do Gniezna po zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem. Ostatnie 18 km drogi z Trzemeszna przebył pieszo. U Grobu św. Wojciecha jak wotum złożył ołtarzyk polowy, który zdjęto z piersi poległego wielkiego mistrza krzyżackiego Ulricha von Jungingena. Wśród pielgrzymów był również król Jan Olbracht, a ostatnim monarchą był Zygmunt III, który wraz z rodziną przybył w 1623 roku do relikwii świętego.

Znalazłem 150 parafii pod wezwaniem św. Wojciecha oraz 75 świątyni gdzie jest on patronem. To pokazuje jak popularnym świętym jest pierwszy z patronów Polski. Jest on również patronem Czech i Węgier. Wspomnienie liturgiczne obchodzimy 23 kwietnia, natomiast w polskim Kościele dodatkowo 20 października obchodzona jest uroczystość „Translatio sancti Adalberti”, translacja relikwii. W tych dniach, w kościołach polskich, odczytywane jest życie i cuda świętego Wojciecha.

Święty przedstawiany jest w stroju biskupim, w paliuszu, z pastorałem. Jego atrybuty to także orzeł, wiosło oraz włócznie, od których zginął.

 

PIERWOTNIE TEKST BYŁ OPUBLIKOWANY W MIESIĘCZNIKU „MISERICORDIA” SANKTUARIUM MIŁOSIERDZIA BOŻEGO W OŻAROWIE MAZOWIECKIM W KWIETNIU 2015 ROKU.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *