Państwo Jaxa

W wyniku działań wojennych roku 1648 do niewoli rosyjskiej dostał się z synem Niceforem, chorąży wołyński Roman Czernichowski herbu Jaxa. Już od ponad 50 lat obowiązywał nakaz carski aby jeńców zsyłać na Syberię w celu jej zasiedlenia.
W miejscu zesłania, koło Irkucka młody Czernichowski służył jako żołnierz a następnie jako setnik oddziałów kozackich. Dał się zauważyć jako zdolny i przedsiębiorczy człowiek.

W roku 1665 w wyniku zatargu osobistego z miejscowym wojewodą Nicefor Czernichowski buntuję się i w wyniku zabójstwa wojewody ucieka z około 100 ludzi.
W trakcie ucieczki dołączają do niego inne oddziały.
Płynąc rzeką Amur docierają do zniszczonego przez chińczyków grodu Ałbazin i zakładają twierdzę o nazwie Jaxa.

XVIII wieczna francuska mapa Chin sporządzona przez D’Anvillea, gdzie Ałbazin oznaczony jest jako Jaxa, obszar rzeki Amur 2

XVIII-wieczna francuska mapa Chin sporządzona przez D’Anvillea gdzie Ałbazin oznaczony jest jako Jaxa – obszar rzeki Amur

W ciągu krótkiego czasu potrafił skupić wokół grodu sąsiednie plemiona Daurów, Tunguzów i inne. Nicefor Jaxa-Czernichowski wykazał wybitny talent organizacyjny, gospodarczy i dyplomatyczny.
Wiele plemion uznało władzę Czernichowskiego, który rządził według opracowanej księgi praw Jaxy. Nicefor Czernichowski nawiązał korespondencję z władzami w Pekinie. Chińczycy określali posiadłość Czernichowskiego jako państwo Jaxa. Część korespondencji prowadzili w języku polskim.

W roku 1669 Nicefor poddał Jaxę władzy cara rosyjskiego aby zabezpieczyć się przed napadami oddziałów kozackich.

W roku 1674 umiera Nicefor Jaxa-Czernichowski a państwo Jaxa chyli się ku upadkowi. Ostatni dokument po polsku, władze chińskie skierowały do ludności osady w 1685 roku już po oddaniu Jaxy władzom chińskim przez Rosję.

Chińskie wojska szturmujące Ałbazin w 1685 rok

Chińskie wojska szturmujące Ałbazin w 1685 rok

Trzej synowie Nicefora dobrowolnie pozostali na Syberii. Potomkowie Czernichowskiego po kądzieli żyli w latach 80 XIX wieku na Syberii koło Nerczyńska. Spotkał ich Marian Dubiecki („Obrazy i studia historyczne” Kraków 1884r.).

Na podstawie:
Wojciech Sulewski „Konterfekty dziwnych polaków” Warszawa Iskry 1973 r.

Skomentuj Rafal Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *