14 Świętych Wspomożycieli

Drużyna Dzieciątka Jezus

Wyobraźmy sobie, że przenosimy się w14wsp- czasie i przestrzeni. Jesteśmy ponad 500 km na zachód od Wrocławia na terenie opactwa cystersów w miejscowości Langheim w południowej części Niemiec, we Frankonii. Jest rok 1446. Pasterzowi Hermannowi Leichowi trzykrotnie ukazuje się Dzieciątko Jezus na łące. Dzieciątko otoczone jest przez czternaścioro innych dzieci w biało–czerwonych szatach z czerwonymi krzyżami w sercach. Dzieciątko Jezus przedstawiło pasterzowi swoich Towarzyszy – Czternastu Świętych Wspomożycieli w potrzebie i poprosiło o wybudowanie kościoła im poświęconego w miejscu objawień. Jezus potwierdził, że wstawiennictwo u Boga Świętych Wspomożycieli jest wyjątkowo skuteczne i polecił modlącym się, aby zawierzali im swoje troski i trudności, potrzeby i choroby.
Pasterz Hermann opowiadał o swoich widzeniach w domu, w wiosce oraz o. Bernardowi – opatowi klasztoru cystersów. Czasy były trudne, epidemie i morowe powietrze przetaczały się w średniowieczu przez Europę, ludzie byli biedni. Opat Bernard odpowiedział na prośbę Dzieciątka Jezus i zdecydował o wybudowaniu kaplicy w miejscu objawień. Rozumiał też, że ludzie poszukują opieki i poczucia bezpieczeństwa wobec zagrożeń życia codziennego.
Kult Czternastu Wspomożycieli szybko rozwijał się (w Langheim po kilku latach powstało probostwo i bractwo Świętych Wspomożycieli) i przekraczając granicę południowych Niemiec, zawędrował do Czech i na Śląsk za przyczyną cystersów. Na Śląsku w 1633 roku wydano, a w 1693 wznowiono specjalny modlitewnik pod tytułem „Pomoc w 14wsp-2potrzebie, czyli życie Jezusa, Maryi i Józefa wraz ze śmiercią i cudownym oddziaływaniem 14 wspomożycieli”. Zawierał on biogramy Świętych przybliżające ich życie oraz miedzioryty z ich przedstawieniami. Pomocą było też dzieło z 1270 roku włoskiego dominikanina, biskupa Jakuba de Voragine, „Złota legenda”, zawierające żywoty świętych i legendy hagiograficzne ułożone według kościelnego kalendarza (w Polsce wydane zostały 143 edycje a jednym z tłumaczy był Leopold Staff).
Większość z 14 Świętych Wspomożycieli żyła na przełomie III i IV wieku za panowania cesarza Dioklecjana, w czasach krwawych prześladowań chrześcijan i poniosła męczeńską śmierć. To święci wspólni dla Kościoła wschodniego i zachodniego.
„Do czternastu wspomożycieli zalicza się znanych nam wszystkim świętych: Krzysztofa, Barbarę, Katarzynę, Małgorzatę i Jerzego. Mniej znani to: Achacy, Błażej, Cyriak, Dionizy, Erazm, Eustachy, Idzi, Pantaleon czy Wit. W zależności od związanych z nimi opowieści, święci stawali się patronami różnych spraw. Dobrze nam znany jest św. Krzysztof, którego imię oznacza „niosący Chrystusa”. Jest on patronem przewoźników, kierowców oraz wszystkich wędrowców. Święty Wit, który uzdrowił chorego na padaczkę syna Dioklecjana, stał się patronem chorych na epilepsję, a do świętego Idziego modliły się bezpłodne pary. Za jego wstawiennictwem urodził się Bolesław Krzywousty, a jego rodzice, Władysław Herman i Judyta Czeska, ufundowali później u stóp Wawelu kościół pod jego wezwaniem. Większość katolików, którym jest udzielane błogosławieństwo św. Błażeja dwoma skrzyżowanym świecami nie wie, że ów święty stał się patronem od bólu gardła, gdyż uzdrowił w cudowny sposób chłopca duszącego się połkniętą ością.
Święta Katarzyna przekonała do wiary chrześcijańskiej pięćdziesięciu uczonych, których zadaniem było wykazanie, że się myli. Została patronką wielu zawodów, a szczególnie uczonych. Jest uznawana za najpotężniejszą wśród wspomożycieli, a jej kult był tak wielki, że poświęcono jej zwrotkę w pieśni Bogurodzica.
Święta Barbara została ścięta mieczem przez własnego ojca. Jej niezwykła odwaga spowodowała, że uznano ją za patronkę dobrej śmierci, a szczególnie ludzi będących w niebezpieczeństwie śmierci, a więc górników, saperów czy artylerzystów” (http://www.otonysa.pl/news.php?id=33356). Wspólne wspomnienie obchodzone jest lokalnie 8 lipca lub 8 sierpnia a poszczególni święci mają swoje dni w kalendarzu liturgicznym.

Na Śląsku łączono przedstawienie Czternastu Wspomożycieli z wizerunkiem Świętej Rodziny, jako Trójcy Stworzonej.

Kościoły pod wezwaniem 14 Wspomożycieli znajdują się w Lubawce, Trzebnicy a ołtarze lub obrazy np. w Krzeszowie, Nysie, Kłodzku, Oleśnie Śląskim.

Kult 14 Świętych Wspomożycieli upadł po sekularyzacji zakonu cystersów w 1810 roku, gdy majątek zgromadzenia przeszedł na własność rządu pruskiego.

W Niemczech na miejscu objawień stoi zbudowana w XVIII wieku bazylika Czternastu Świętych Wspomożycieli.Zaliczana jest do pereł architektury rokokowej. Miejscowość nosi obecnie nazwę Vierzehnheiligen czyli dosłownie 14 Świętych. Do bazyliki wierni pielgrzymują z prośbami do świętych patronów tego kościoła. Przybywają też, aby oddać cześć Dzieciątku Jezus, jedynemu Wspomożycielowi otoczonemu swoimi świętymi.14wsp-oltarz
Od grudnia do lutego można oglądać w bazylice Czternastu Świętych Wspomożycieli w Vierzehnheiligen (Górna Frankonia, diecezja Bamberg) szopkę. Bazyliką i pielgrzymami opiekują się ojcowie franciszkanie.

Tu na ziemi wojujecie
i triumfalnie zwyciężacie
diabła, ciało i świat.
O, wszechwładni Wspomożyciele! […]
Z piekła złość się wylewa
a diabeł czynami szaleje
z całej siły przeciw wam.
O, wszechwładni Wspomożyciele!
Oni wyśmiani teraz muszą
leżeć wszyscy u waszych stóp:
królestwo ich przepadło całe.
O, wszechwładni Wspomożyciele!”.
Warto zwracać się do 14 Świętych Wspomożycieli w trudnych sytuacjach życiowych, zwłaszcza w chorobach.

 

Pierwotnie tekst ukazał się w miesięczniku „Misericordia” Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Ożarowie Mazowieckim w listopadzie 2013 roku